W wyniku reformy administracyjnej w 1998 r. powstało 308 powiatów ziemskich i 65 grodzkich. Dziś grodzkich jest tyle samo. Liczba ziemskich wzrosła do 379. Wprawdzie w ustawie o dochodach jednostek samorządowych istnieje możliwość łączenia jednostek, to jednak mimo zachęt finansowych zapisanych w tej ustawie powiaty wolały się dzielić, niż łączyć.
Powstały więc małe i niefunkcjonalne jednostki. Może właśnie dlatego do 2014 roku resort administracji ma przygotować podstawy nowej koncepcji drugiego szczebla podziału terytorialnego.
Prace już trwają. Gotowa jest Strategia „Sprawne Państwo 2011-2020”, którą rząd zamierza uchwalić jak najszybciej. Projekt strategii obiecuje naprawić błędy pierwotnej reformy. W ramach porządkowania struktur organizacyjnych zakładana jest racjonalizacja podziału terytorialnego kraju oraz ulepszenie ustroju samorządowego – a to zapowiedź łączenia samorządów w większe jednostki i tym samym ograniczenie wydatków na administrację.
Rząd w szczególności chce się przyjrzeć powiatom, ich funkcjonowaniu i zadaniom, które podejmują. Nie jest bowiem tajemnicą, że wiele powiatów w Polsce jest niewydolnych ekonomicznie i nie ma sensu by istniały jako smodzielne jednostki samorządu terytorialnego. Korekta podziału dotyczyłaby także niektórych gmin wiejskich.
Powiat Ełcki dotychczas radził sobie bardzo dobrze. Jednak nowe zadania nakładane ustawowo na samorządy, chociażby obciążenia budżetu spowodowane wydatkami na pieczę zastępczą w związku z nowymi uregulowaniami dotyczącymi rodzin zastępczych mogą tę sytuację zmienić. Przekazuje się bowiem zadania bez dodatkowego ich finansowania, a to prędzej czy później spowoduje duże problemy finansowe nawet dobrze radzących sobie samorządów.
