O smogu zazwyczaj dużo się mówi, jednak gdy przychodzi do konkretnych działań to samorządy ogarnia jakaś niemoc. Politycy zaklinają rzeczywistość, urzędnicy wzruszają ramionami w geście bezsilności i mimo chęci walki z tym zjawiskiem zanieczyszczone powietrze dalej nas truje.
A problem jest poważny i niestety dotyczy także naszego miasta. Dlatego przygotowałem kilka propozycji jako materiał wyjściowy do dalszej pracy. Czekam na pomysły i propozycje nie tylko radnych, ale także wszystkich, którzy mają coś dopowiedzenia w tym temacie.
1.Przyjęcie przez Radę Miasta apelu wzywającego Sejmik Województwa Warmińsko – Mazurskiego do przyjęcia tzw. Uchwały antysmogowej regulującej zasady eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw oraz wprowadzenia zakazu stosowania paliw, które nie spełniają wyznaczonych kryteriów jakościowych –węgla kamiennego i brunatnego (stosowane paliwa nie mogą bowiem charakteryzować się wysoką emisją zanieczyszczeń, zwłaszcza pyłu w trakcie spalania).
Przyjęcie takiego apelu zaproponowałem w imieniu klubu DW, na ostatniej sesji Rady Miasta – mam nadzieję, że radni przychylą się do mojego wniosku
2. Instalacja w mieście dwóch dodatkowych detektorów do badania jakości powietrza: przy Szkole Sportowej na ul. Suwalskiej i przy Biedronce położonej w pobliżu ronda na ul.Grajewskiej.
Obecnie jest tylko jedna stacja kontroli jakości powietrza – przy stadionie miejskim, czyli w miejscu, gdzie zdecydowanie jest najczyściej, w najbliższej okolicy nie ma bowiem żadnych kominów
3. Zakup na potrzeby straży miejskiej drona badającego skład dymu wydobywającego się z kominów domów jednorodzinnych – aby była możliwość stwierdzenia, czy nie pali się czymś innym niż drewno i węgiel (wniosek już składany przez radnego Bogdana Wisowatego).
4. Upoważnienie straży miejskiej do możliwości kontroli palenisk i piecy – na podstawie indywidualnych upoważnień wydawanych przez Prezydenta Miasta.
Jest to możliwe na podstawie przepisów art. 379 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.), w szczególności zapisów ust. 3 pkt 1 określających sposób prowadzenia kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska przez organy samorządowe. Zgodnie z przepisem prezydent miasta może upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych pracowników podległych im urzędów lub funkcjonariuszy straży gminnych. Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony między innymi do wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren.
Spalanie materiałów nielegalnych i niebezpiecznych dla zdrowia stanowi wykroczenie i zagrożone jest karą grzywny sięgającą nawet 5 tys. zł, gdy sprawa trafi do sądu. Uniemożliwienie takiej kontroli stanowi przestępstwo i na mocy art. 225 kk. zagrożone jest karą do trzech lat pozbawienia wolności.
Interwencje na temat spalania odpadów można byłoby zgłaszać pod numerem alarmowym Straży Miejskiej także poza godzinami pracy magistratu, w tym i w weekendy.
Oprócz interwencji na numer alarmowy powinien powstać harmonogram kontroli piecy i palenisk zlokalizowanych na terenie miasta
5. Stworzenia w Parku Technologicznym laboratorium do badania spalanego popiołu – w celu badania próbek dostarczonych przez Straż Miejską.
6. Przyjęcie zasady maksymalnej kary grzywny wynikającej z Kodeksu Wykroczeń za palenie śmieciami, czyli 5 tys. zł.
Niestety inaczej się nie da, bo przymałych, symbolicznych karach niektórym bardziej będzie opłacało się je płacić niż kupić lepszy węgiel
7. Stworzenie aplikacji, która dawałaby dwie możliwości:
Wskazanie przez mieszkańców miejsca, w którym Urząd mógłby posadzić drzewo (działa już w kilku miastach w Polsce –prekursorem jest Gdańsk).
Wskazać miejsce truciciela – czyli komin, który mocno zanieczyszcza powietrze. Informacje byłyby weryfikowane przez Straż Miejską i powstała by lista „ełckich trucicieli”, problemów, które należałoby rozwiązać.
8. Stworzenie w mieście tzw. stref niskiej emisji – czyli miejsc (ulic) do której nie można byłoby wjechać bez opłaty dla samochodów ciężarowych i z kilka, kilkanaście lat np. samochodów z silnikiem diesla.
Zacznijmy skromnie od ulicy, dwóch i skromnych opłat – ale z czasem rozszerzajmy strefy
9. Zwiększenie budżetu na „Program Wymiany Piecy”, który w Ełku obowiązuje, a na który przeznacza się chyba za mało funduszy. Zwiększmy limity dofinansowania, tak aby program był atrakcyjniejszy – w tym stwórzmy oddzielne, atrakcyjniejsze kwoty dofinansowania dla przedsiębiorców.
Ważne jest także przeprowadzenie kampanii nagłośniającej możliwość korzystania z programu
10. Kampania społeczna „Nie pal byle czym, nie zabijaj nas”, czyli coroczne akcje informacyjne na temat śmiertelności smogu.
11. Urodziło Ci się dziecko – kup drzewko, które będzie rosło w naszym mieście. Każdy rodzic, który się na to zdecyduje otrzyma stosowny certyfikat zaświadczający o fakcie zakupu i miejscu zasadzenia.
12. Zwiększenie nacisku na termomodernizację budynków użyteczności publicznej. Na początek przedszkola i szkoły podstawowe (tego typu inwestycje już pojawiają się w budżecie miasta na rok 2019). Zachęcajmy ludzi do przeprowadzania tego typu inwestycji.
13. Ekodotacje – stworzenie oddzielnego,atrakcyjnego programu miejskiego dotyczącego dofinansowania ekologicznych źródeł energii – pomp ciepła, paneli słonecznych.
14. Stworzenie wieloletniego planu rozbudowy miejskiej sieci ciepłowniczej – w tym przede wszystkim na osiedlach domków jednorodzinnych. Temat trudny, kosztowny, ale jakiś plan na to powinien powstać.
15. Stopniowa dalsza wymiana autobusów komunikacji miejskiej na bardziej ekologiczne (co już się dzieje, bo w przyszłym roku zakupionych zostanie kilka autobusów hybrydowych).
16. Dodatkowe(oddzielne) granty na projekty edukacyjne w szkołach podstawowych dotyczące szkodliwości smogu.
17. Dodatek udzielany na zakup opału przez MOPS powinien dotyczyć zakupu tylko opału o określonych, wysokich parametrach jakościowych.