Już za kilkanaście dni rozpocznie się nowa kadencja samorządów terytorialnych. Nowe rady po raz pierwszy zwołane zostaną między 19 a 23 listopada.
Czeka nas kilka zmian:
Po pierwsze kadencja będzie dłuższa, trwać będzie 5 lat.
Po drugie pojawia się obowiązek transmisji obrad.
Nowością będzie transmisja obrad w samorządzie powiatowym. Bez problemu, w obu samorządach, będzie można pobrać nagranie do obejrzenia w innym czasie, bez konieczności oglądania „na żywo”.
Wreszcie bez problemu prześledzimy jak konkretny radny głosował. Imienne głosowanie będą niezwłocznie upubliczniane w Internecie. Program e-sesja, który został wdrożony zarówno w mieście jak i w powiecie umożliwi także dokładne prześledzenie każdej wypowiedzi radnego.
Powstanie nowa komisja – petycji, skarg i wniosków, która będzie rozpatrywała pisma od obywateli. Dotychczas skargami mieszkańców zajmowała się komisja rewizyjna. Dotychczasowe komisje w Radzie Miasta zostaną zmienione. Będzie ich też więcej.
Przewodniczący rady będzie miał prawo wydawania poleceń służbowych pracownikom urzędu – biura rady i będzie miał możliwość wykonywania wobec nich uprawnień zwierzchnika służbowego.
Obowiązkowe będzie wprowadzenie do porządku obrad rady projektu uchwały zgłoszonej przez przewodniczącego klubu radnych. Projekt będzie musiał być złożony co najmniej siedem dni przed rozpoczęciem sesji. W tym trybie będzie można zgłosić nie więcej niż jeden projekt uchwały na każdą sesję.
Pojawią się nowe uprawnienia kontrolne radnych. Nowi radni będą mieli prawo do uzyskiwania informacji i materiałów oraz prawo wstępu do pomieszczeń instytucji samorządowych, w tym spółek miejskich.
W sprawach dotyczących danego samorządu właściwi radni będą mogli kierować interpelacje i zapytania odpowiednio do prezydenta, wójta, starosty czy marszałka województwa. Na odpowiedź na piśmie będzie 14 dni.
Od nowej kadencji po raz pierwszy wójt będzie przedstawiał radnym raport o stanie samorządu. Oznacza to coroczną debatę o stanie samorządu. Odpowiedni raport będzie rozpatrywany podczas sesji, na której podejmowana będzie uchwała w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium.
W ełckich samorządach nie będzie obligatoryjny budżet obywatelski, co nie wyklucza jego wprowadzenia, o ile byłoby takie zapotrzebowanie ze strony mieszkańców. Mieszkańcy gminy, powiatu i województwa zyskują natomiast prawo inicjatywy uchwałodawczej.
Grupa mieszkańców występująca z inicjatywą musi liczyć: w gminie do 5 tys. mieszkańców – co najmniej 100 osób, w gminie do 20 tys. mieszkańców – co najmniej 200, a w gminach większych – co najmniej 300 osób.
